Het was feest op de rand van een toen nog onbekende wereldwijde crisis. Het was zelfs dubbel feest dat I Compani vierde in januari 2020. Ten eerste, het muziekgezelschap bestond maar liefst 35 jaar. Het repertoire voor het feestelijk optreden op 19 januari van dat jaar bestond voor een groot deel uit muziek van Nino Rota. Hij was componist van veel filmmuziek, onder meer voor Fellini. Denk aan ‘La Dolce Vita’. Die keuze was om de tweede reden voor het feestje, gedenken van de honderdste geboortedag van de filmmaker. Het optreden is vastgelegd op de cd ‘Fellini 100/I Compani 35’.
Als je luistert naar Fellini 100/I Compani 35 dan wens je dat je erbij had kunnen zijn, in januari 2020. Wat een aanstekelijke muziek, theatraal, uitbundig, schmieren, dan weer ingetogen qua compositie. Het is een amalgaam van muziekstijlen die je vervoeren van het ene uiterste naar het andere. Zoals in de ruim twintig minuten durende vierdelige suite Maar Nooit Vergeten, geschreven door de onvermoeibare leider van het gezelschap Bo van de Graaf. In die suite gaat het van klein en intiem naar de strijdmuziek Dit Is Het Begin, Wij Gaan Door Met De Strijd. Herinneringen aan het geëngageerde Orkest De Volharding komen boven.
Na de suite vergast I Compani ons op een zingzeggend klein koor in Mantide Religiosa, een intermezzo dat Nino Rota schreef voor de Fellini-film Il Casanova. Door dit nummer kom je in die typisch Italiaanse sfeer die Rota oproept. Net als bij zijn onvergetelijke muziek voor de The Godfather, waarvoor hij heel toepasselijk putte uit de folklore van Sicilië.
Die Italiaanse sfeer hoor je ook goed terug in de Rota-compositie Otto e Mezzo voor de film 81/2 van de grootmeester. Dankzij het arrangement van Carla Bley en vervolgens Bo van de Graaf ben je virtueel getuige van een dorpsfeest met de plaatselijke fanfare op het grote plein. Die dan weer wervelend speelt – met halverwege en aan het einde onder andere een citaat uit de Sabeldans van Katchaturian – en dan weer uitnodigt tot volkse samenzang in sloom walstempo. De baritonsaxofonist en de trombonist krijgen de kans echt vet uit te pakken.
Het arrangement van basgitarist Carel Van Rijn van Verdi’s compositie Pietá Ti Prenda Da Mio Dolor begint mierzoet en ontwikkelt zich vervolgens tot een klemmende hartenkreet van de altsaxofonist, waarna de trage wals geruststellend mild eindigt.
Fellini 100/I Compani 35 besluit wonderlijk genoeg met een tango met de titel Tango Delle Capinere/ Il Bar De CineCittà van Cesare Andrea Bixio. Hij was een Italiaanse componist van populaire liedjes. In de bar bij de filmstudio’s in Rome gaat de feestmuziek van I Compani als een nachtkaars uit. Een contrast met het staande begin van de cd in het Rota-nummer Milano e Nadia. Daarin brengt de basgitarist na een ferme gongslag een swingende solo ten beste met een wat tegendraadse pianist als tegenspeler. De kop is eraf. Na nog een stevige solo van de basgitarist eindigt het nummer stemmig Ellingtoniaans.
Dat stemmig orkestrale bepaalt ook de sfeer van De Sprong (Romantiek Der Hazen), een helemaal niet zo springerig of weerbarstig nummer uit het repertoire van Misha Mengelberg. Daarna is het tijd voor beentjes van de vloer in Il Bidone van Nino Rota. Tafels en stoelen aan de kant. Het is immers feest. Tenslotte aandacht voor JoJo Jive van Guus Janssen, waarin halverwege een wat twijfelachtig Frans sprekende imitator van Paolo Conte uit l’Histoire du Soldat van Stravinsky lijkt te citeren.
De cd Fellini 100/I Compani 35 is een afwisselende, aangename muzikale reis. De goede geluidsregistratie brengt je echt in de sfeer van het lustrumconcert. Na twee jaar coronacrisis en de dictatuur van lockdowns kijkt iedereen verlangend uit naar levende muziek en snakken musici naar publiek.
I COMPANI
FELLINI 100 / I COMPANI 35
ICdisc
Peter Freijsen, Serena Jansen – zang
Bo van de Graaf – saxofoons
Frank Nielander – tenorsaxofoon
Inga Rothammel – baritonsaxofoon
Paul Vlieks – trompet
Arjen Reeser – trombone
Leo Bouwmeester, Guus Janssen, Kees Molhoek – piano, toetsen
Friedmar Hitzer, Aili Deiwiks, Saskia Meijs – viool
Gert Wantenaar – accordeon
Carel van Rijn – basgitaar
Arjen Gorter – contrabas
Rob Verdurmen, Thomas Jaspers – slagwerk