JazzNu is begaan met het lot van de jazz en zijn uitvoerders. Daarom stelt medewerker Tom Beetz met regelmaat aan telkens een andere musicus deze vraag:
HOE GEEFT FAY CLAASSEN IN HET CORONA-TIJDPERK INVULLING AAN HAAR KUNSTENAARSCHAP?
Het is misschien door deze coronacrisis, door de lange tijd thuis zitten, voorlopig niet meer automatisch klaar staan voor optredens, niet meer urenlang onderweg zijn, dat er veel ruimte ontstaat om na te denken en om alles voor jezelf de revue te laten passeren. De gevolgen van corona, want wij zijn hier nog lang niet doorheen, gaan over hoe je omgaat met kunst voor je publiek, over de financiële gevolgen voor jou en het werken aan nieuwe creatieve plannen. Verandering. Improvisatie. Hoe wendbaar ben ik en hoe zijn we dat met z´n allen?
Ik was op 12 maart in een bespreking over een nieuwe muziekvoorstelling waarmee ik bezig ben, toen wij aan de vergadertafel ineens geconfronteerd werden met het bericht dat er geen concerten meer zouden plaatsvinden. De dag daarna had ik mijn eerstvolgende optreden, dat dus meteen niet doorging. Ik was ook nog midden in mijn tournee van mijn nieuwe album Close To You die wij niet hebben kunnen afmaken. Een onwerkelijke situatie. Bij thuiskomst stortte ik eerst in, moest daarna een week bijkomen! Dat heb je als je van actief-niveau 10 ineens naar 0 moet, het is een soort detox van alle stress van de afgelopen tijd. Gelukkig werd ik thuis heel goed opgevangen door mijn fantastische, geliefde familie!
Alles waar je een jaar lang naartoe hebt gewerkt valt ineens weg, en natuurlijk geeft dat eerst een leegte. Een leegte die later ook best bruikbaar blijkt te zijn. Wij jazzmusici zijn wendbaar, kunnen goed inspelen op allerlei situaties, kunnen creatief improviseren, ook in deze tijden van ons leven. Wij maken muziek omdat het onze roeping is.
Ik lees regelmatig de essays van Robin Meloy Goldsby. Zij is een fantastische schrijfster, onder andere ook van alle songs van mijn man Paul Heller, zoals Finding You en Good Times. In haar nieuwste essay spreekt zij voor mij zó uit het hart, dat ik haar gedachten hier graag met jullie wil delen:
‘Het gaat over ons musici, wij jazzboppers, carrièretoppers, de gitaar-strummende singer-songwriters, crooners, componisten, professionele freelance muzikanten en nog veel meer. Wij gaan allemaal een onzekere toekomst tegemoet. Zelfs als de maatschappij terugkeert naar haar snelle tempo zullen we waarschijnlijk te maken krijgen met gesloten podia, bezorgde fans, en een aangeslagen publiek zonder besteedbaar inkomen om de luxe van een avondje uit te kunnen betalen.’
Maar aan de andere kant is er ook een soort overvloed aan gratis online content wat de algemene indruk geeft dat we onze kunstvorm graag alleen maar willen delen, gratis en voor niets. We houden allemaal van wat wij doen. Natuurlijk! Maar dat is niet het hele verhaal. We kunnen spelen om onszelf uit te dagen, onze gebroken harten te delen of een glimp uit de hemel te geven in een dissonante wereld. Maar we spelen ook om de rekeningen te betalen. Wij moeten de volgende producties wel kunnen blijven maken, de in- en uit-flow moet in balans blijven.
Misschien is het een mooie nieuwe missie voor mij om mensen bewuster te maken van de diepe waarde van muziek, ook online in deze tijden. Daarom ga ik vrijdagavond 15 mei om half acht online met Karel Boehlee. En het is nu belangrijker dan ooit om een sterke gemeenschap te vormen, om met elkaar door deze tijd heen te komen. Ik zou graag willen dat mensen die muziek beluisteren de waarde ervan echt bewust gaan ervaren en daarvoor dan ook bereid zijn er iets voor te geven. Ook al is de online ervaring anders dan er live bij te zijn. Wat men wel eens omschrijft als: ineens wakkerder te zijn, dat je aangeraakt bent of geroerd bent. Je zou het bijna kunnen vergelijken met een bezoek aan de psycholoog of met een yogales.
Of met een kunstwerk in het museum dat je ziet en waarbij je geest even geopend wordt voor de schoonheid van een andere dimensie. Sterker nog, ik denk dat muziek soms wonderen doet. Iemand zei na een concert tegen mij: “Ik heb het gevoel na jouw concert dat al mijn chakra´s weer even aangeraakt zijn!“ Dus daaraan kun je ontlenen dat iemand zich levendiger en in beroering gebracht voelt, en ook op andere niveaus in beweging is gezet door muziek.
Deze tijd van de absoluut noodzakelijke ‘social distancing’ geeft mij gek genoeg nog meer de kans me te concentreren op mijn eigen muziek, om teksten schrijven en over nieuwe projecten na te denken. Misschien doordat we op onszelf teruggeworpen zijn we ons nu meer bewust worden van een gemeenschappelijkheid. Dat hoop ik tenminste. Ik voel deze beweging. Ik ben misschien wel heel erg positief ingesteld en leef vanuit de overtuiging dat je alles kunt neerzetten wat je wilt.
Ik leef tussen twee landen, pendel bijna elke week heen en weer tussen Duitsland en Nederland. Dat geeft ook al het gevoel dat je wendbaar bent en je je steeds instelt op de andere omgeving met zijn eigen achtergrond en zijn eigen beleving. Je zoekt daarbij ook altijd een overkoepelende identiteit van jezelf die zich in beide landen thuis voelt. Het gevoel van gemeenschap en betrokkenheid voor de ander, wat we door deze crisis meer hebben kunnen ontwikkelen, wens ik alle medemusici en de cultuur in Nederland toe.
Foto’s STEF NAGEL
