Drie groepen die alle jouw naam dragen; dan is het risico groot dat juist jij jezelf in de schijnwerper zet en je medemusici – onbewust of bewust – op een lager plan plaatst. En als je dan ook nog Paul van Kemenade heet, met een ruim 45-jarige ervaring en een ongekend ontwikkeld eigen geluid op altsaxofoon, dan kan het haast niet anders dat wanneer er een nieuwe cd uitkomt, het uitdraait op The Continuing Story of…
Bij Lockdown The End is daar totaal geen sprake van. Paul van Kemenade heeft met drie van zijn groepen deze drie kwartier durende cd volgespeeld en er een homogeen geheel van gemaakt dat klinkt als een klok. Voor zijn Classic Quintet, zijn duo met Stevko Busch en Three Horns and a Bass benutte hij de voorbije lockdowns tijdens de Covid-19-pandemie om nieuw werk te creëren, dat alles met die gedwongen rustpauzes heeft te maken. Het resultaat? Bezonken, tot in details uitgewerkte pareltjes, waarin leider Van Kemenade een uitgebalanceerd evenwicht heeft geschapen om zijn zo indrukwekkende ‘bemanningen’ volledig tot hun recht te laten komen. Nergens is sprake van egotripperij, vilein naar de voorgrond treden, te veel ruimte innemen voor de eigen persoon-Van Kemenade. Lockdown The End is een amalgaam geworden voor het uitgekiende vakmanschap van Van Kemenade en zijn Vrienden, Vakbroeders mag ook.
Dit album is het 26e dat Paul van Kemenade onder eigen naam uitbrengt. De voorgaande vijfentwintig plus de talloze live-concerten die hij over de aardbol verzorgde, hebben hem doen kennen als een manifeste jazzmusicus. Zijn toon is onmiddellijk herkenbaar; messcherp, onverbiddelijk binnen komend, lyrisch en zingend, onderscheidend van alle andere. Heel fijn natuurlijk voor de betrokkene zelf, maar het enorme risico in zich dragend dat ‘de’ luisteraar op zeker moment verzadigd raakt en zich afwendt. Paul van Kemenade heeft echter altijd kans gezien ‘de’ luisteraar bij de les te houden, telkens zijn interesse te prikkelen en onverkort op peil te houden.
Lockdown The End is de volgende stap in dat proces. Al vanaf de eerste noten grijpt de muziek de luisteraar bij zijn kladden. Het betekent het begin van een reis door de muziek, de zoveelste. Want Paul van Kemenade en de zijnen stapelen wederom verrassing op verrassing, puttend uit diepe ervaringsbronnen en ongekende sensaties, die op dit album mede worden veroorzaakt door de verscheidenheid aan musici en hun instrumenten. Grenzen? Daar is opnieuw niet van gehoord: pure, jazzmatige improvisaties leven naast vrije toeren, Afrikaanse- en andere dansbare muziek naast weemoed, epiek naast dramatiek.
Weemoed, daar begint Lockdown The End mee. De titel Weemoedig in Opglabbeek vermeldt het al, maar anders was je daar toch snel achter gekomen. De altsaxofoon van Paul van Kemenade praat tegen je, fluistert, pakt je aan. Terwijl de piano van Stevko Busch uiterst afgemeten de weemoed een rustplaats biedt. Het openingsstuk is het enige dat het duo uitvoert – later duikt het nog wel op met toevoeging van Eric van der Westen, Louk Boudesteijn en Pieter Bast in Other Times Are Dawning; een waar juweeltje. Het Classic Quintet is meteen na de opening te horen met Music in a Box part 2, waarna het nog vier composities op zijn conto plaatst. Hier wordt rechtstreeks de sfeer opgeroepen van een vriend die je jaren en jaren niet hebt gezien of gehoord. Het Paul van Kemenade Classic Quintet bestaat al sinds 1989, is een jaar of zes geleden nieuw leven ingeblazen na een lange afwezigheid, maar klinkt hier als in zijn beste jaren. Of beter gezegd: nog beter dan in die beste jaren.
Het Classic Quintet houdt van vaart, zoals te horen is in het titelnummer Lockdown The End. Maar houdt even goed van bedachtzaam en onderzoekend wandelen langs vers ontdekte paden zoals in Lockdown Knockdown part 1. En Three Horns and a Bass blijft een zeldzame vogelsoort. Het kwartet fladdert door de muziek, houdt onverkort vast aan de Van Kemenade-doctrine en ziet toch kans geheel eigen sferen binnen de discipline blazersmuziek op te roepen.
De negen stukken op Lockdown The End heeft Paul van Kemenade gecomponeerd in 2021 en 2022. Ze zijn in vier dagen in maart, april en juni 2022 opgenomen in de Maarwegstudio in Keulen. Bewust is daarna gekozen de muziek niet te masteren. En dat is maar goed ook. Want aan al het moois dat dit opnieuw imposante album in zich draagt is zodoende de individuele dynamiek van de drie verschillende formaties toegevoegd. Die zou zeker gladgestreken zijn als de muziek was gemastered. En dat verdient zij niet: puur natuur moet je in deze barre tijden immers in de brandkast van de eeuwigheid opbergen.
RINUS VAN DER HEIJDEN
PAUL VAN KEMENADE AND FRIENDS
Lockdown The End
KEMO
Paul van Kemenade Classic Quintet
Paul van Kemenade – altsaxofoon
Louk Boudesteijn – trombone
Jeroen van Vliet – piano
Eric van der Westen – contrabas
Pieter Bast – slagwerk
Duo Busch/Van Kemenade
Stevko Busch – piano
Paul van Kemenade – altsaxofoon
Gasten: Louk Boudesteijn – trombone
Eric van der Westen – contrabas
Pieter Bast – cymbalen
Three Horns and a Bass
Paul van Kemenade – altsaxofoon
Angelo Verploegen – flügelhorn
Louk Boudesteijn – trombone
Wiro Mahieu – contrabas
Gast: Pieter Bast – hihat en snare drum
